กำแพงเมืองจีนเป็นกำแพงที่มีความยาวที่สุดในโลก ชาวมองโกเลียเรียกว่า กำแพงขาว ส่วนจีนเรียกว่า กำแพงหมื่นลี้ แนวกำแพงเริ่มจากป้อมเจี๋ยหยูกวาน ที่ตีนเขาฉีเหลียนซาน อันเป็นดินแดนแห้งแล้งทางทิศตะวันตก ตัดผ่านทะเลทราย ทุ่งหญ้า แม่น้ำหุบเขา และแนวป่า ไปจรดแม่น้ำยาลูทางตะวันออกซึ่งติดพรมแดนประเทศเกาหลี กำแพงพาดผ่านภาคเหนือของจีนทั้งภาคยาวถึง ๓,๒๐๐ กิโลเมตร แต่ถ้านับรวมส่วนที่สร้างแยกออกจากตัวกำแพงใหญ่ด้วย ก็จะมีความยาวถึง ๖,๕๐๐ กิโลเมตร เลยทีเดียว

     

คนจีนก๊กต่าง ๆ นั้นได้สร้างกำแพงเมืองจีนไว้เมื่อสองสามพันปีก่อน โดยสร้างกำแพงล้อมอาณาจักรของตนเอาไว้ เมื่อพระเจ้าจิ๋นซีฮ่องเต้ได้รวมเมืองจีนเข้าเป็นเอกภาพเมื่อ พ.ศ. ๓๒๒ ก็เชื่อมต่อกำแพงที่ก๊กต่าง ๆ สร้างไว้เข้าด้วยกัน และสร้างต่อเติมขึ้นอีก

    

กำแพงเมืองจีนถือว่าเป็นการก่อสร้างที่ยิ่งใหญ่ที่สุดที่เกิดจากฝีมือมนุษย์ มีการเกณฑ์แรงงานเกือบล้านคน และยังมีแรงงานจากพวกนักโทษผู้ซึ่งถูกโกนหัว  และมีตรวนเหล็กคล้องคอ  คนเหล่านี้ต้องทำงานในถิ่นทุรกันดารท่ามกลางอุณหภูมิที่สูงถึง  ๓๕  องศาเซลเซียสในฤดูร้อน และ -๒๑ องศาเซลเซียสในฤดูหนาว  ต้องอด  ๆ  อยาก ๆ เพราะเสบียงที่ส่งมามักถูกขโมยกินหรือถูกยักยอกนำไปขาย คนงานนับพันจึงต้องล้มตาย ร่างถูกฝังอยู่ใต้กำแพง กำแพงเมืองจีนจึงได้รับการขนานนามว่าเป็น “หลุมฝังศพที่ยาวที่สุดในโลก” อีกด้วย

    

เหตุผลที่ว่า เหตุใดจึงมีการสร้างกำแพงอันยิ่งใหญ่นี้ขึ้นมานั้น  ไม่มีผู้ใดทราบได้แน่นอน ที่มาเริ่มแรกเข้าใจว่าสร้างขึ้นเพื่อเป็นปราการป้องกันการบุกรุกของชนเผ่ามองโกเลียทางภาคเหนือแต่มีผู้ให้เหตุผลว่า ความจริงกำแพงสูงและยาวขนาดนี้ ไม่อาจป้องกันกองทัพใด ๆ ของผู้คิดจะบุกรุกจีนได้ เพียงทำลายส่วนหนึ่งของกำแพงลง ก็อาจยกทัพผ่านได้ ซึ่งก็เคยปรากฏอยู่เสมอในประวัติศาสตร์จีน กำแพงเป็นเพียงเครื่องสกัดกั้นหรือก่อให้ศัตรูยุ่งยากในด่านแรกเท่านั้น เหตุผลที่น่าฟังอีกอย่างหนึ่งคือ กำแพงนี้ได้ปิดกั้นทางน้ำไม่ให้ไหลออกไปภายนอก ชาวจีนทำไว้เพื่อให้ชนเผ่ามองโกเลียต้องลำบากในการปีนป่ายขึ้นมาหาน้ำเป็นสำคัญ แต่บางฝ่ายก็ให้เหตุผลว่า กษัตริย์จีนทรงสร้างกำแพงขึ้นเพื่อเป็นเครื่องประดับพระเกียรติ ผู้ยิ่งใหญ่ของจีนสนใจเฉพาะกำแพงตอนที่สร้างไว้รอบเมืองเก่าแก่เท่านั้น แต่ที่แน่นอนก็คือ กำแพงนี้ใช้เป็นเส้นกั้นพรมแดนระหว่างชาวตะวันออกกับตะวันตก